Inleiding
Na Gideon geeft Richteren nog uitgebreid aandacht aan twee richters:
– Jefta, die in Gilead woont, in het Overjordaanse. Daar in het oosten spelen de Ammonieten al 18 jaar de baas; ze zijn nu zelfs de Jordaan overgestoken naar Juda en Efraïm.
– Simson, in het westen, waar de Filistijnen zowat de macht overgenomen hebben in Juda en Dan.
We zagen al eerder een neergaande lijn. En inderdaad, hoe deze twee richters zijn en wat ze doen: Jefta kan stevige pleidooien houden en krachtpatser Simson is goed voor een smeuïge film, maar kennen zij de HERE nog? Kunnen zij Israël wel verlossen en terugleiden tot God?
Maar let vooral op wat de HERE doet! Door die neergang heen zie je dan die opgaande lijn: hoe Hij juist zo de weg naar Christus’ komst openhoudt. Paulus vat het zo samen: “Waar de zonde toenam, is de genade meer dan overvloedig geworden” (Romeinen 5:20).
Deze verhalen hebben we nodig als spiegel: om onszelf te herkennen als zondaars en de HERE als onze Redder, trouw aan zijn verbond, aan Zichzelf. Hij blijft zijn plan doorzetten, langs ongedachte wegen, om Zich uiteindelijk een toegewijd volk te maken. Door Christus.
Schets 32: Simson
Zie eens hoeveel de HERE investeert in Simson! Een engel die tot twee keer toe komt aankondigen en uitleggen – een officiële toewijding aan de HERE, levenslang – een bovenmenselijke lichaamskracht…
Simson zelf gaat in ongeveer elk opzicht tegen zijn ambt in; toch komt God zijn belofte na: een begin van verlossing uit de macht van de Filistijnen, via deze dwarse richter.
Voorstudie
Lees in de dagen/weken voor de bespreking de aangegeven Bijbelgedeelten en probeer de vragen te beantwoorden.
1. Richteren 13:1-23: Aankondiging van geboorte en levenstaak.
- (1-5) Weer datzelfde patroon: ontrouw van Israël gevolgd door onderdrukking, door wie (zie 10:6), hoelang? Komt het volk tot inkeer? Waar woonden de Danieten?
Wat ‘zegt’ 2b (vgl. Deuteronomium 28:11 en 18; 1 Samuël 1:5)? - (3-5) Een bijzonder optreden van de HERE! Welke aankondiging en welke opdracht krijgt de vrouw van Manoach? Waarom moet zij zo handelen? Welke voorschriften vind je terug in Numeri 6:1-8, en waar waren die een uitdrukking van? Waarin is dit geen ‘gewoon’ nazireeërschap? Wat wordt Simsons taak?
- (6-14) De vrouw vertelt het meteen aan Manoach. Op zijn gebed verschijnt de engel nog een keer –maar weer aan haar. Zij haalt snel haar man op. Maar de engel verwijst hem voor details over de jongen naar haar. Waar doet dit je aan denken?
- (15-19) Manoach nodigt hem te eten, maar de engel wijst van zichzelf af naar de HERE. Wat is de functie van een brandoffer? Waaraan herinnert de naam ‘wonderbaar’ je?
- (20-23) Waaraan doet dit wonder je denken? – Zie Richteren 6:21. Wat zijn de overeenkomsten?
Is de reactie van Manoach niet heel terecht? Maar ook wat zijn vrouw zegt? Leg dat uit.
2. Richteren 13:24 – 14:18: Simsons huwelijk.
- (13:24-25) Vergelijk vs. 24 met 1 Samuël 2:26 en 3:19 en met Lucas 2:40. Wat valt je op?
In vs. 25 lees je dat de Geest van de HERE Simson aandrijft; verderop (14:6 en 19; 15:14) dat Hij hem aangrijpt: Wat doet de Geest dan? [Bij Gideon lees je: dat de Geest hem vervult; zie 6:34.] - (1-4) In 1-3 zie je zijn eerste overtreding; wat was de fout? Verklaring in vs. 4: de HERE had het zo beschikt. Waarom, denk je?
- (5-9) Bekend verhaal! Maar zie je wel dat hij zichzelf en zijn ouders verontreinigt? Waarom is dat zo’n ernstige overtreding?
- (10-14) Volgende overtreding. Wat gaat hier mis, denk je?
- (15-18) Hoe halen de ‘jongelingen’ de vrouw over? En hoe haalt zij Simson over? Ga na wat er gebeurt.
3. Richteren 14:19 – 15:19: Escalatie.
- (14:19–20) De Geest zet Simson aan tot moord?? Probeer hieruit te komen met behulp van de punten 2a en 2b hierboven.
- (15:1-8) Natuurlijk zat de vader ook fout… Maar Simson wreekt zich op dat hele volk. Hoe? Waarom is dat zo’n zware klap voor de Filistijnen? Volg de geweldsspiraal die hier achteraan komt.
- (9-13) Het loopt bijna uit op oorlog tussen de Filistijnen en Juda. Hoe voorkomen de Judeeërs dat? Wat is hun argument? Wat vind je daarvan?
- (14-19) Hoe verloopt de uitlevering? Zijn vs. 16 en 18 niet wat tegenstrijdig? Hoe wordt hij geholpen?
4. Richteren 15:20 – 16:31: De sterke overwonnen en gewroken.
- (15:20 – 16:3) Wel richter, maar geen goed voorbeeld voor zijn volk! Vertel na wat hier gebeurt. Hoe beoordeel je dit?
- (4-5) De valstrik. Wat is de afspraak?
- (6-14) Driemaal hetzelfde patroon; toon dat aan. Driemaal een smoes, maar steeds dichter bij de waarheid; probeer dat aan te tonen.
- (15-22) Waarvoor bezwijkt hij (vgl. 14:16)? Wat doen ze met hem? ‘De HERE is van hem geweken’, maar toch niet helemaal.
- (22-31) Simson is weer uit op wraak. Waarom zou de HERE toch weer naar hem luisteren? (Vgl. vs. 23-24 met Jesaja 42:8, 48:11).
- Ter overweging: De HERE, de grote ‘pottenbakker’, had dit misbaksel toch allang op de vuilnishoop van de geschiedenis kunnen gooien en opnieuw beginnen? – Toch komen we zelfs hem, samen met Gideon en Jefta, zelfs tegen in Hebreeën 11: door het geloof…
Bespreking
Zingen vooraf: Psalm 81 : 4,7,8,9
Aan het eind: Psalm 81 : 10,12
A. Bespreek de voorstudievragen.
B. Kijk daarbij ook naar de tips en aanvullingen.